مفهوم اعداد روی روغن موتورها
نقش روغن موتور در خودرو حیاتی است . در صورتی که مشکلی در عملکرد آن وجود داشته باشد، تمام کارکرد ماشین با اختلال مواجه خواهد شد. به دلیل اهمیت بالای روغن موتور، باید از سازگار بودن آن با خودرو و همچنین کیفیت بالای هر محصول اطمینان داشته باشیم.
اما بدون آگاهی از جدول روغن موتور انتخاب و خرید از بین محصولات متنوع آسان نیست. معمولا اعداد روغن موتور برای افرادی که اطلاعات کافی ندارند، گیج کننده است. در این مقاله، نوشته های روی روغن موتور را بررسی میکنیم و درپایان خواهید دید که علامت های اختصاری روغن موتور چندان هم پیچیده نیست.
الف) مینرال
روغنی است که بر پایه نفت خام ساخته می‌شود و سال‌هاست در خودروها به کار می‌رود.
ب) سنتتیک
روغنی است که از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربن‌ها تولید می‌شود، نه از تصفیه نفت خام. این نوع روغن اولین بار در موتورهای جت به کار گرفته شد. به دلیل مزایایی که نسبت به نوع مینرال داراست. در سالیان اخیر مصرف آن در خودروها نیز افزایشی چشمگیر نشان می‌دهد.
از مزایای این نوع روغن می‌توان به مواردی چون کاهش مصرف روغن به دلیل عمر بیشتر آن، خاصیت غیرخورنده و غیرسمی، قدرت تبخیر پایین، دمای سوختن بالا، مقاومت بالا در برابر اکسید شدن، دارا بودن شاخص ویسکوزیته بالا به‌صورت طبیعی (عکس‌العمل سریع در مقابل تغییرات دما)، کاهش مصرف سوخت تا ۲٫۴ درصد و نقطه جاری شدن پایین اشاره کرد.
از معایب این نوع روغن نیز باید مواردی چون قیمت بالای آن و عدم تطابق کامل با موتورهای دارای تکنولوژی قدیمی را برشمرد.
ج) نیمه‌سنتتیک
مخلوطی است از روغن سنتتیک و مینرال (ارگانیک). این نوع روغن کیفیت روغن‌های سنتتیک را ندارد، اما در شرایط سخت نظیر دماهای بالا یا بار زیاد، عملکرد بهتری نسبت به نوع مینرال از خود نشان می‌دهد و بیشتر در وانت‌ها و شاسی‌بلندها مصرف می‌شود. قیمت این روغن نیز کمی بیشتر از مینرال‌هاست.
قدرت جاری شدن (ویسکوزیته)
یکی از اعدادی که برای شناسایی روغن‌ها به کار می‌رود، عدد ویسکوزیته به معنای قدرت جاری شدن آنهاست. هر چه این عدد بالاتر باشد، یعنی گرانروی روغن بالاتر است و دیرتر و کندتر جاری می‌شود. به‌عنوان مثال عسل ویسکوزیته بالاتری نسبت به آب دارد.
روغن با ویسکوزیته بالا مناسب برای دماهای بالاتر است و هرچه این اعداد کمتر باشند این معنا را می‌دهد که ویسکوزیته روغن، پایین‌تر است و برای آب و هواهای سردتری که روغن به سختی جاری می‌شود، کارایی دارد.
از صفر تا ۶۰
اعداد استفاده شده از صفر تا ۶۰ هستند که در این بین برای روغن‌های زمستانی عدد بین صفر تا ۲۵ است و برای روغن‌های تابستانی از ۳۰ تا ۶۰ می‌شود.
این روغن‌ها با استفاده از افزودنی‌ها، چند ویسکوزیته هستند تا در شرایط دما و کاری مختلف، تغییرات کمتری داشته باشند. به همین دلیل است که ویسکوزیته روغن را با ۲ عدد نمایش می‌دهند که اولی بیانگر کمترین ویسکوزیته و عدد دوم و بزرگتر معرف بیشترین ویسکوزیته خواهد بود.
حروف SAE در قبل از کد روغن‌ها نیز به این خاطر است که بدانیم این روغن بر اساس استانداردسازی انجمن SAE کدگذاری شده.
حرف W
حرف W بین این دو عدد نیز به معنی زمستان است که از کلمه Winter گرفته شده و به این معنی نیست که این روغن برای فصل سرد مناسب است و فقط میزان سنجش هوای سرد فصل زمستان بوده.
بنابراین روغنی که روی قوطی و ظرف آن نوشته شده SAE 10W50 به این معنی است که این روغن با استاندارد‌های انجمن مهندسان خودرویی طبقه‌بندی می‌شود و در گرم‌ترین دما، معیار ویسکوزیته آن از ۵۰ بالاتر نمی‌رود و در سرد‌ترین شرایط نیز از ۱۰ کمتر نمی‌شود.
این اعداد بین 0 تا 60 هستند که نشان‌دهنده گرانروی یا همان ویسکوزیته روغن موتور است. عدد 0 بر اساس این استاندارد نشان‌دهنده‌ی کمترین میزان گرانروی بوده و بیانگر روغن موتوری است که به راحتی جاری می‌شود؛ در عین حال هر چه این به سمت بیشتر شدن برود، نشان‌دهنده‌ی گرانروی یا لزجت بیشتر است.