UHT (فرآوری در دمای بسیار بالا)
افزایش ماندگاری شیر با توجه به نیاز روزانه و هفتگی استفاده خانوار و زمان مورد نیاز جهت تامین بازار توسط تولید کننده از مسائل مهمی بود که منجر به ایجاد و راه اندازی خطوط تولید UHT یا خطوط فرآوری در دمای بسیار بالا شده است. فناوری UHT به عنوان یک راه‌حل بهینه برای استریلیزاسیون شیر و سایر مایعات غذایی بدون استفاده از مواد نگهدارنده توسعه یافت. این فرآیند با حرارت دادن شیر به دمای بالا (حدود ۱۳۵ تا ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد) در مدت زمان کوتاه (۲ تا ۵ ثانیه) باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌ها و افزایش ماندگاری محصول بدون نیاز به یخچال می‌شود.
مراحل و اجزای خط تولید UHT
- دریافت و پیش‌تصفیه شیر خام
در این مرحله از تجهیزات ابتدایی مانند مخزن، صافی، فیلتر و دستگاه اندازه گیری حجم ورودی جهت دریافت و تصفیه اولیه شیر استفاده می شود.
- استانداردسازی چربی (Standardization)
با توجه به نامشخص بودن درصد چربی موجود در شیر خام و به جهت تامین هدفمند نیاز بازار، در مرحله استاندارد سازی، شیر موجود در مخازن طی فرآیندی با استفاده از سپراتور ها (Separators)و مخلوط‌کن چربی (Cream Mixer) به شیر مورد نیاز با درصد چربی دلخواه،دقیق و یکنواخت تبدیل می شود که برای اینکار شیر در دستگاه سپراتور از خامه جدا شده و سپس طبق فرمول استاندارد دوباره ترکیب می‌شود.
- پیش‌گرمایش (Pre-heating)
به منظور جلوگیری از شوک حرارتی مواد اولیه در این مرحله با به استفاده از مبدل حرارتی صفحه‌ای (Plate Heat Exchanger) که دارای انواع متعدد کاربردی می باشند شیر طی چرخش در مسیر دستگاه حرارت دیده وگرم می شود.
- فرآیند استرلیزاسیون در دمای بالا (UHT)
شیر نگهداری شده در هولدر تانک ها با استفاده از بخارمستقیم یا استفاده از مبدل های حرارتی یا همان Heat exchanger ها تا دمای 150درجه سانتی گراد حرارت دیده و مجدد سرد می شود. این اقدام بدون استفاده از مواد نگهدارنده توسط به روز ترین تجهیزات این حوزه در راستای از بین بردن میکروب ها و باکتریهای موجود در شیر خام انجام می شود.
- هموژنیزاسیون (Homogenization)
در فاز بعدی تولید فرآیند خرد شدن گلبول‌های چربی و ایجاد بافت یکنواخت در شیر اتفاق می افتد که مانع جدا شدن خامه در طی نگهداری می‌گردد.
- سردسازی سریع (cooling)
پس از طی کردن مراحل پاکسازی و افزایش ماندگاری شیر، فرآیند cooling یا سردسازی برای حفظ ارزش غذای محصول انجام می شود.
- پرکن
شیر فرآوری شده پس از اتمام مراحل با استفاده از دستگاه های پر کن در بسته بندی تتراپک برای استفاده و نگهداری طولانی مدت آماده و تحویل بازار می شود.
- سیستم کنترل و مانیتورینگ
کل خط تولید تحت نظارت سیستم‌های PLC و HMI قرار دارد تا دما، فشار، زمان، و سایر پارامترهای کلیدی کنترل شوند.
تولیدکنندگان تجهیزات فرآیند UHT
همانطور که گفته شد در فرآیند استریلیزاسیون یا فرِآیند UHT از تجهیزات تخصصی در این زمینه استفاده می شود که کیفیت فلزات و قطعات به کار برده شده در آنها اثر مستقیم بر کیفیت محصول تولیدی نهایی و افزایش بهره وری شرکت های تولید کننده محصولات لبنی خواهد داشت. بزرگترین تولید کنندگان این تجهیزات در سطح جهان که با کیفیت ترین قطعات خط تولید محصولات لبنی را تهیه و تولید می کنند عبارتند از:
GEA GROUP: شرکتی آلمانی که در طراحی و تولید سیستم‌های کامل UHT فعالیت گسترده جهانی دارد.
| Tetre Pak/Tetra Laval: شرکت سوئدی تولید کننده سیستم های پردازش محصولات لبنی و نوشیدنی
|
Alfa Laval شرکت سوئدی تامین کننده تخصصی مبدل‌های حرارتی، سپراتورها، تجهیزاتی که در انتقال حرارت و عملیات UHT
این تولید کنندگان در سطح جهان قطعات مورد نیاز فعالان صنایع لبنی را تامین می کنند. اما با توجه به وضعیت سیاسی و زئوپولوتیک ایران که اقتصاد و روابط سرمایه ای را تحت الشعاع قرار داده است؛ حضور مستقیم این برندها و سایر برند های اروپایی با کیفیت در ایران با مشکلات بزرگی همراه شده است.
با این حال ما در شرکت پارت صنعت آرکا از سال 1397 تامین کننده محصولات بزرگترین برند های فعال در زمینه قطعات خطوط تولید از جمله Alfa Laval- GEA- Tetra Pak در ایران هستیم که می توانیم تمامی قطعات با کیفیت مورد نیاز شما را در کوتاه ترین زمان ممکن تهیه و تامین کنیم.