تتراپک مبدع و مخترع بسته بندی مقرون به صرف در صنعت ساخته پاکت های بسته بندی است. در این مطلب به تاریخچه بسته بندی تتراپک پرداخته ایم .همچنین به کاربرد بسته های تتراپکی در صنایع مختلف اشاره کرده ایم.
تاریخچه :
در سال ۱۹۴۳ دکتر روبن راوزینگ سوئدی، بسته‌بندی خاصی را اختراع و به دنیا معرفی کرد. به کمک اختراع وی بیشترین مقدار از یک ماده غذایی در کمترین حجم از بسته‌بندی قرار می‌گرفت. بعد از مدت کوتاهی، اولین نسخه از این بسته‌بندی به شکل هرمی و با نام تجاری تتراکلاسیک وارد بازار شد.
دکتر روبن راوزینگ در همان سال با همکاری تعدادی از همکاران خود، تولید دستگاه‌های ساخت بسته‌بندی تتراپک را آغاز کرد. بعد از چند سال، توانست سیستم آسپتیک را هم به بازار معرفی کند؛ به کمک بسته بندی آسپتیک، ماندگاری مواد غذایی و محصولات دیگر به طرز چشمگیری افزایش می‌یافت؛ یعنی امکان نگهداری مواد غذایی در دمای معمولی تا حداقل ۶ ماه وجود داشت که در آن زمان اتفاقی ارزشمند بود.
۵۰ سال بعد از اولین باری که تتراپک به دنیا معرفی شد، این شرکت سوئدی شرکت دیگری با نام آلفالاوال را خریداری کرد. با خرید این شرکت، فعالیت‌های شرکت مادر گسترش یافت و در طی سال‌ها، انواعی دیگر از بسته‌بندی مانند بسته‌بندی‌های پلاستیکی و کاغذی چندوجهی را به خط تولید خود اضافه کرد.
بسته بندی تترا پک چیست :
در اصل تتراپک یا Tetra pak به معنی چهار وجهی است. در ابتدا تولیدات شرکت دکتر روبن راوزینگ هم به شکل چهار وجهی بود و بعدها این نوع بسته‌بندی را با نام تتراپک به بازار عرضه کردند و از همان روز اول با چنین اسمی به دنیای تولیدات و صنایع وارد نشده بود. امروزه حتی بسته‌بندی‌های هشت وجهی هم ساخته می‌شود.
تتراپک‌های اولیه، از چندین لایه کاغذ که به شکل فشرده در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند تشکیل می‌شد. این پاکت‌ها، اولین بار برای بسته‌بندی شیر در سوئد مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از چنین بسته‌بندی هوشمندانه‌ای در زمان خود بسیار جالب توجه بود.
بعدها شرکت‌های مختلف به تقلید از شرکت تتراپک سوئدی، این بسته‌بندی را تولید و به بازار عرضه کردند؛ مانند شرکت PKL آلمانی. از ویژگی‌های بسته بندی تتراپک، ماندگاری طولانی مدت محتویات آن است؛ مثلا نگهداری شیر استرلیزه و محصولات لبنی مشابه تا 4 ماه در این نوع بسته بندی امکان‌پذیر است؛ یعنی نیازی به سرمایش نیست و می‌توانید محصول را در دمای معمولی نگهداری کنید.
مدت زمان نگهداری شیر و محصولات لبنی در بسته‌بندی تتراپک به نوع شیر هم بستگی دارد؛ اگر مانند مثال قبل، شیر استرلیزه باشد تا مدت‌ها می‌توان آن را در همان بسته‌بندی نگهداری کرد، اما اگر شیر پاستوریزه باشد تاریخ انقضای آن مانند بسته‌بندی شیر داخل بطری است و تفاوتی ندارد؛ یعنی تنها چند روز قابل نگهداری است.
تعداد لایه ها در بسته بندی تترا پک :
به طور کلی در ساخت بسته‌بندی تتراپک از شش لایه استفاده می‌شود که به ترتیب عبارتند از:
لایه اول: پلی اتیلن که برای جلوگیری از ورود رطوبت محیط به داخل بسته‌بندی مفید است.
لایه دوم: کاغذ که به استحکام هر چه بیشتر بسته‌بندی کمک می‌کند.
لایه سوم: پلی اتیلن که بین ورقه کاغذ و آلومینیوم قرار می‌گیرد تا هر دو لایه را محکم در جای خود نگهدارد.
لایه چهارم: آلومینیوم که از ورود اکسیژن و نور به داخل بسته‌بندی و طعم گرفتن محتویات آن جلوگیری می‌کند.
لایه پنجم: پلی اتیلن که از آن برای نگهداری محکم‌تر لایه‌های قبلی در کنار یکدیگر استفاده می‌شود.
لایه ششم: پلی اتیلن که در حفظ حالت محتویات داخل محصول نقش بسزایی دارد.
انواع بسته بندی تتراپک :
انواع بسته‌بندی‌های تتراپک را می‌توان در چند مدل زیر خلاصه کرد:
استریل شده و مدت‌دار: این نوع بسته‌بندی ابتدا به شدت گرم و سپس سرد می‌شود و در نهایت، در محیطی استریل قرار می‌گیرد.
تترابریک: مناسب برای حمل و نقل و توزیع سردخانه‌ای توسط پالت‌ها بوده و دارای ۴ نوع بیس لاین، میدلاین، اسکوآلاین و اسلیم لاین است.
تتراکلاسیک آسپتیک: برای بسته‌بندی مواد غذایی به شکل مایع مانند نوشیدنی‌ها، غذای مدرسه، سس گوجه فرنگی و دسرها کاربرد دارد.
تترا فینو آسپتیک: مناسب برای بسته‌بندی شیر با روشی به نام UHT است.
تترا پریزما آسپتیک: بسته‌بندی هشت وجهی برای نوشیدنی‌های خاص مانند آیس کافی، شیر و غیره است.
تترا ریکارت: برای بسته‌بندی محصولات استرلیزه کاربرد دارد؛ مانند سبزیجات و غذاهای آماده.
از دیگر اشکال تتراپک می‌توان به تترا رکس، تترا تاپ و تترا وج آسپتیک اشاره کرد. یک نوع بسته‌بندی ۸ وجهی به نام تتراپریزما هم وجود دارد که از ۷ لایه تشکیل شده است. لایه‌ها از داخل به خارج عبارتند از:
۲ لایه پلی اتیلن که در مجاورت محصول قرار دارد.
آلومینیوم
پلی اتیلن
دو لایه مقوای کاغذی
پلی اتلین که در قسمت خارجی و در مجاورت با هوا قرار می‌گیرد.
