مفهوم علمی اسمز معکوس متکی بر اصول پدیده انتقال جرم است.
اختلاف غلظت نیز نیروی محرکه انتقال جرم بین دو جریان با غلظتهای متفاوت است. درک پدیده اسمز معکوس نیازمند درک پدیده انتقال جرم بر مبنای فشار اسمزی میان دو جریان با غلظت های متفاوت است.
اسمز معکوس
فرایند اسمز اولین بار در سال ۱۷۴۸ توسط ژان آنتوان نولت، کشیش و فیزیکدان فرانسوی کشف شد.
در آزمایشات خود، نولت از مثانه خوك به عنوان غشایی استفاده كرد تا نشان دهد كه مولكول های حلال با املاح کمتر می توانند به سمت مولكول های که دارای املاح بالاتر است، از طریق دیواره مثانه جریان پیدا كنند.
بنابراین، او اولین شخصی شد که فرایندی را نشان می دهد که توسط آن یک حلال می تواند از طریق فرآیند فشار اسمزی به روش غشاء نفوذ پذیر عبور کند.
شیرین سازی آب
در سال 1959 دو محقق موفق به تولید یک غشاء موثر قابل استفاده در فرایند شیرین سازی آب به روش اسمز معکوس شده بودند.
به منظور الزام نفوذ جریان به سمت غشاء اسمز معکوس، فشار را بر روی قسمتی از آب حاوی املاح بالاتر اعمال کرده تا فقط مولكول های آب از فیلتر عبور كند.
با طراحی های صورت گرفته شده ، غشاء های فرآیند اسمز معکوس قابلیت جداسازی نمک های محلول و کاهش میزان کل مواد جامد محلول آب را دارا هستند.
دوام بالا و امکان به کارگیری در فشار از خصوصیات مهم غشای مورد استفاده در فرآیند اسمز معکوس است که نقش مهمی در توسعه این فرآیند داشته است.
فناوری های آب شیرین کن
در بین فناوری های آب شیرین کن، ارزان ترین فناوری بوده و در اندازه های مختلف در بازار موجود هست. تجهیزات مصرف کننده برق این واحد شامل واحد نمک زدایی، پمپاژ آب دریا و یا آب شور از چاه. مصرف برق واحدهای فرعی همانند پمپ دز دهی و مصرف برق پمپ شستشوی و پمپاژ آب تصفیه شده به محل مصرف می باشد.
مطابق اطلاعات تولید کنندگان دستگاه های اسمز ، توان مورد نیاز برای تولید 5 مترمکعب آب شیرین در روزحدود 1.8 کیلووات است. از طرف دیگر مصرف برق روزانه این میزان تولید آب نیز حدود 45 کیلووات ساعت خواهد بود.